Zanieczyszczenie powietrza, zwane potocznie smogiem, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia dzieci. W ostatnich latach liczne badania dostarczyły niepokojących danych na temat wpływu niskiej jakości powietrza wewnętrznego na najmłodszych.
Dzieci są szczególnie wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza ze względu na rozwijający się układ oddechowy i odpornościowy. Wdychają więcej powietrza na kilogram masy ciała niż dorośli, co zwiększa ich narażenie na szkodliwe substancje. Zanieczyszczenie powietrza wpływa negatywnie na funkcjonowanie i rozwój płuc dzieci, zwłaszcza w przypadku zanieczyszczeń takich jak ozon i dwutlenek azotu (NO₂) w krótkim okresie oddziaływania oraz pyłu drobnego (PM2,5) w dłuższym okresie oddziaływania. Narażenie matki na zanieczyszczenie powietrza podczas ciąży wiąże się z niską masą urodzeniową i ryzykiem przedwczesnego porodu jej dziecka. Zanieczyszczenie powietrza zwiększa ryzyko wystąpienia u noworodka różnych problemów zdrowotnych, w tym astmy, upośledzenia czynności płuc, infekcji dróg oddechowych i alergii. Może również nasilić przewlekłe choroby, takie jak astma, która dotyka 9% dzieci i młodzieży w Europie, a także zwiększyć ryzyko wystąpienia niektórych chorób przewlekłych w późniejszym wieku.
Raport UNICEF wskazuje, że zanieczyszczenie powietrza wpływa na zdrowie i dobrostan dzieci. W Polsce około 3,6% dzieci, czyli ponad 260 000 najmłodszych, ma podwyższony poziom ołowiu we krwi, co może prowadzić do problemów zdrowotnych i rozwojowych.
Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego przeprowadzili badania, które wykazały, że dzieci żyjące w miastach o wysokim poziomie zanieczyszczenia powietrza mają problemy ze skupieniem, częściej popełniają błędy i wolniej rozwiązują zadania. W dni z przekroczonymi normami zanieczyszczeń dzieci robiły nawet o kilkanaście procent więcej błędów.
W połowie września 2022 roku w Senacie RP odbyła się konferencja „Zdrowie dla naszych dzieci. Okrągły stół na rzecz poprawy jakości powietrza w szkołach i innych placówkach oświatowych”, zorganizowana przez wicemarszałek Magdalenę Biejat oraz Stowarzyszenie Pacjent Europa. Celem spotkania było omówienie problemów związanych z jakością powietrza w placówkach edukacyjnych oraz wypracowanie rozwiązań mających na celu poprawę warunków, w jakich uczą się dzieci.
Podczas konferencji przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju we współpracy z Instytutem na Rzecz Ekorozwoju. W jednej z typowych polskich szkół zamontowano mierniki CO₂, które wykazały, że stężenie tego gazu w salach lekcyjnych już kilkadziesiąt minut po rozpoczęciu zajęć wzrastało z poziomu 500 ppm do 4500 ppm, co stanowi około 4,5-krotne przekroczenie zalecanej normy. W innej placówce, szkole podstawowej w Święcicy na Lubelszczyźnie, w styczniu tego samego roku stwierdzono sześciokrotne przekroczenie norm radonu, istotnego czynnika ryzyka nowotworu płuc.
Eksperci zwrócili uwagę, że podczas modernizacji budynków stosuje się coraz lepsze materiały termoizolacyjne i energooszczędne okna, co sprawia, że sale lekcyjne stają się szczelne jak termos. Bez odpowiedniej wentylacji może dochodzić do tzw. Syndromu Chorego Budynku (SBS), który objawia się brakiem koncentracji, bólami głowy, kaszlem, nudnościami czy sennością.
Wśród zaleceń ekspertów znalazło się stosowanie wentylacji mechanicznej pomieszczeń oraz urządzeń do oczyszczania i dezynfekcji powietrza. Podkreślono również potrzebę uwzględnienia w programach termomodernizacji budynków oświatowych środków na poprawę jakości powietrza. Zwrócono uwagę na brak norm dotyczących jakości powietrza w pomieszczeniach zamkniętych, mimo że takie standardy obowiązują dla powietrza na zewnątrz.
Konferencja ta podkreśliła konieczność podjęcia działań mających na celu poprawę jakości powietrza w szkołach i innych placówkach oświatowych, aby zapewnić dzieciom zdrowe i bezpieczne warunki do nauki.
Miasto Poznań może posłużyć za przykład realnego wpływu na poprawę warunków jakości powietrza wewnątrz budynków użyteczności publicznej, w tym szkół. W celu monitorowania jakości powietrza w placówkach edukacyjnych w 86 szkołach zainstalowano czujniki powietrza wraz z monitorami wyświetlającymi wyniki pomiarów. Wszystkie publiczne żłobki w Poznaniu zostały wyposażone w oczyszczacze powietrza, a znaczna część przedszkoli i szkół również posiada takie urządzenia.
Rozwiązaniem, które może znacząco poprawić jakość powietrza w placówkach oświatowych, są wysoko skuteczne filtry do wentylacji ogólnej np. NanoWave jak również antywirusowe filtry IN-EX. Filtry te działają na większą skalę i z wyższą efektywnością niż klasyczne oczyszczacze powietrza, eliminując nie tylko smog, ale także ograniczając ilość bakterii i wirusów. Ich zastosowanie w systemach wentylacyjnych szkół i przedszkoli może znacząco poprawić komfort i bezpieczeństwo zdrowotne dzieci oraz personelu, przyczyniając się do stworzenia optymalnych warunków do nauki i rozwoju. Więcej informacji na temat naszych rozwiązań znajdziesz u naszych doradców i w szczegółowym opisie naszych produktów.
Zanieczyszczenie powietrza stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i rozwoju dzieci. Dzięki współpracy polityków, organizacji pozarządowych a także sektora prywatnego możemy dbać o bezpieczeństwo najmłodszych, którzy potrzebują naszej opieki aby tworzyć zdrowe społeczeństwo.